مقالات
تسمه تایم چیست و چه زمانی باید تعویض شود؟
اردیبهشت
تسمه تایم (Timing Belt) یکی از قطعات کلیدی در موتور خودرو است که نقش آن هماهنگ‌سازی دقیق بین میل‌لنگ و میل‌سوپاپ است. خرابی تسمه تایم می‌تواند باعث آسیب‌های جدی و پرهزینه به موتور شود. در این مقاله با عملکرد، علائم خرابی و زمان مناسب تعویض تسمه تایم آشنا می‌شویم.
تسمه تایم چه کاری انجام می‌دهد؟
در موتور خودرو، باز و بسته شدن سوپاپ‌ها باید با حرکت پیستون‌ها کاملاً هماهنگ باشد. تسمه تایم این هماهنگی را بین میل‌لنگ و میل‌سوپاپ برقرار می‌کند. اگر این زمان‌بندی دقیق به هم بخورد، احتمال برخورد سوپاپ‌ها با پیستون‌ها وجود دارد که می‌تواند به خرابی شدید موتور منجر شود.
علائم خرابی تسمه تایم
اگر تسمه تایم فرسوده، خشک یا پاره شود، ممکن است علائم زیر را مشاهده کنید:
-
استارت خوردن خودرو بدون روشن شدن موتور
-
صدای غیرعادی یا تق‌تق از موتور
-
کاهش قدرت موتور و لرزش هنگام کار کردن
-
روشن شدن چراغ چک موتور
توجه: در بسیاری از مواقع خرابی تسمه تایم بدون هشدار قبلی رخ می‌دهد، بنابراین پیشگیری اهمیت زیادی دارد.
زمان مناسب تعویض تسمه تایم
زمان تعویض تسمه تایم به مدل خودرو و نوع موتور بستگی دارد، اما به‌طور معمول توصیه می‌شود:
هر ۶۰٬۰۰۰ تا ۱۰۰٬۰۰۰ کیلومتر تسمه تایم تعویض شود.
در خودروهایی که مدت زیادی استفاده نشده‌اند، حتی با کیلومتر پایین، تسمه ممکن است خشک و شکننده شده باشد. در این صورت بررسی و تعویض تسمه الزامی است.
نکته مهم: همیشه به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کرده و طبق توصیه سازنده عمل کنید.
تفاوت تسمه تایم و زنجیر تایم
در برخی خودروها به‌جای تسمه از زنجیر تایم (Timing Chain) استفاده می‌شود. تفاوت اصلی آن‌ها:
-
زنجیر تایم معمولاً دوام بیشتری دارد و نیاز به تعویض ندارد، مگر در صورت ایجاد صدای غیرعادی یا خرابی.
-
تسمه تایم به مرور زمان فرسوده می‌شود و باید طبق برنامه تعویض شود.
چرا تعویض تسمه تایم مهم است؟
در موتورهای تداخلی (Interference Engine)، در صورت پاره شدن تسمه تایم، سوپاپ‌ها ممکن است با پیستون برخورد کنند. این اتفاق می‌تواند منجر به:
-
خم شدن سوپاپ‌ها
-
ترک خوردن پیستون
-
آسیب دیدن سرسیلندر یا حتی کل موتور شود
هزینه تعویض تسمه تایم بسیار کمتر از تعمیر موتور است. پس بهتر است به‌موقع این کار انجام شود.
جمع‌بندی
تعویض تسمه تایم، سرمایه‌گذاری کوچکی است که می‌تواند از خسارات بزرگ جلوگیری کند. توصیه می‌شود:
-
زمان‌بندی تعویض تسمه را جدی بگیرید
-
از قطعات اورجینال و باکیفیت استفاده کنید
-
به مکانیک مجرب و متخصص مراجعه کنید
با یک بررسی ساده، از تعمیرات پرهزینه جلوگیری کنید!